Największe wyzwania edukacyjne dorosłych Polaków

Data publikacji: 2025-12-02
kobieta z książką na tle mapy myśli

W zakresie edukacji dorosłych wciąż stoimy przed poważnymi wyzwaniami! - to pokazuje raport Instytutu Badań Edukacyjnych (IBE) „Uczenie się dorosłych w Polsce. Raport tematyczny z badania PIAAC 2023”. Publikacja przedstawia pełną diagnozę tego, jak uczą się dorośli Polacy, jakie napotykają bariery i jakie mają nastawienie do rozwoju kompetencji.

 

Badanie PIAAC to międzynarodowy projekt realizowany przez OECD. W Polsce druga jego runda odbyła się w latach 2022–2023 i została zrealizowana przez Instytut Badań Edukacyjnych na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Oficjalne wyniki ogłoszono pod koniec 2024 r., natomiast raport opublikowany w październiku 2025 r. szczegółowo analizuje zebrane dane.

Najważniejsze wnioski z raportu 

  • tylko 21% dorosłych (25–65 lat) uczestniczyło w ostatnim roku w jakiejkolwiek zorganizowanej formie nauki. To wynik wyraźnie poniżej średniej OECD,
  • większość dorosłych deklaruje, że nie ma czasu lub nie widzi potrzeby dalszego kształcenia, co stanowi główną barierę podnoszenia kwalifikacji,
  • uczenie się pozaformalne wciąż jest rzadkie, bo regularnie angażuje się w nie jedynie 16% pracujących,
  • aktywność edukacyjna dorosłych wiąże się z poziomem umiejętności podstawowych: osoby o niższych kompetencjach uczą się rzadziej, a najczęściej rozwijają się osoby z wyższym wykształceniem,
  • znaczna część dorosłych w Polsce ma trudności z podstawowymi umiejętnościami:
    • rozumieniem tekstu (39% badanych),
    • rozumowaniem matematycznym (38%),
    • rozwiązywaniem problemów (48%).
      Wyniki te plasują Polskę w grupie najsłabiej wypadających krajów OECD. Odnotowano także spadek kompetencji w stosunku do poprzedniej edycji PIAAC: o 31 punktów w czytaniu ze zrozumieniem i 21 punktów w umiejętnościach matematycznych.

Co to oznacza dla nas wszystkich?

Polska nadal ma wysoki odsetek dorosłych z niskimi kompetencjami podstawowymi, co ogranicza możliwości korzystania z nowych technologii i utrudnia dostosowanie się do szybko zmieniającego się rynku pracy. W praktyce oznacza to konieczność systematycznego podnoszenia kwalifikacji, szczególnie w zakresie kompetencji cyfrowych i matematycznych. Uczenie się przez całe życie staje się codzienną potrzebą oraz warunkiem aktywnego udziału w życiu zawodowym i społecznym.

Dlaczego te wyniki są ważne w kontekście projektu Kierunek – Rozwój?

  • projekt odpowiada dokładnie na wyzwania zidentyfikowane w raporcie: wspierając ideę uczenia się przez całe życie (ang. Lifelong Learning), ułatwia dostęp do szkoleń z Bazy Usług Rozwojowych,
  • jeśli chcesz zwiększyć swoje szanse na rynku pracy, poprawić elastyczność zawodową i budować odporność na zmiany, to oferowane w projekcie szkolenia, kursy, studia podyplomowe są dziś koniecznością! To one decydują o przewadze, jaką możesz zyskać na rynku pracy, który nieustannie się zmienia.

 

Pełen raport IBE „Uczenie się dorosłych w Polsce. Raport tematyczny z badania PIAAC 2023” znajdziesz tutaj.

 

Fot. Canva Pro

 

#FunduszeEuropejskie


Autor artykułu: Joanna Wiśniewska